საქართველოში საყოველთაო ჯანდაცვამ ბევრი ოჯახის ცხოვრება შეცვალა. დღეს ადამიანებს აღარ სჭირდებათ რთული არჩევანის გაკეთება – ჯანმრთელობა თუ ფინანსები. სამედიცინო მომსახურების მნიშვნელოვანი ნაწილი დაფინანსებულია და ფასი, რომელსაც ადრე ოჯახები ვერ წვდებოდნენ, ახლა ბევრად უფრო ხელმისაწვდომია.

მაგრამ მთავარი კითხვა მაინც რჩება: როგორ განისაზღვრება სამედიცინო მომსახურების ფასები.

როგორ ყალიბდება ფასი

წლების განმავლობაში ჯანდაცვის სისტემაში არსებობდა პრობლემა – კლინიკები ხშირად თავად ადგენდნენ ფასს, რასაც სუბიექტურობა და უსამართლობა ახლდა. ამის თავიდან ასაცილებლად შემოვიდა DRG მოდელი – დიაგნოზზე დაფუძნებული დაფინანსება.

DRG-ის მიხედვით, ფასი განისაზღვრება არა დღეების რაოდენობით ან კლინიკის სურვილით, არამედ პაციენტის დიაგნოზითა და მკურნალობის სირთულით.
მაგალითად, თუ პაციენტს სჭირდება პნევმონიის მკურნალობა, მას აქვს ერთი ფასი – და ეს ფასი მოიცავს ყველაფერს: კვლევას, მკურნალობას, მედიკამენტებს და ჰოსპიტალიზაციას.

ასე იქმნება სტანდარტული ფასი კონკრეტულ დაავადებაზე, რაც უფრო გამჭვირვალე და სამართლიან სისტემას ქმნის.

რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი

• პაციენტი წინასწარ იცის, რომ მის შემთხვევას კონკრეტული ფასი აქვს.
• კლინიკას აღარ აქვს სტიმული გაახანგრძლივოს მკურნალობა მხოლოდ იმისთვის, რომ ფასი გაიზარდოს.
• ბიუჯეტიც უფრო ეფექტიანად ნაწილდება – ერთსა და იმავე დიაგნოზზე ყველგან ერთნაირი ფასი მოქმედებს.

კლინიკების როლი ფასის სისტემაში

სამართლიანობისა და ხელმისაწვდომობის გვერდით, მნიშვნელოვანია, რომ ფასი სამედიცინო დაწესებულებებისთვისაც იყოს მისაღები. კლინიკები არამხოლოდ მომსახურების შემსრულებლები არიან, არამედ პარტნიორები, რომლებიც ყოველდღიურად ზრუნავენ პაციენტზე.

თუ ფასი რეალურ ხარჯებს არ ასახავს, ეს შეიძლება პრობლემად იქცეს კლინიკებისთვისაც – მათ სჭირდებათ სტაბილური დაფინანსება, რათა შეინარჩუნონ ხარისხი და ინვესტიცია ჩადონ პერსონალში, ტექნიკაში და ინფრასტრუქტურაში. ამიტომ DRG მოდელის მიზანია არა მხოლოდ ბიუჯეტის ეკონომია, არამედ ბალანსის შექმნა პაციენტსა და კლინიკას შორის.

პაციენტის არჩევანი და ფასი

ყველაზე საინტერესო კითხვა ის არის, რა ხდება მაშინ, როცა პაციენტი თავად ირჩევს კლინიკას.

• თუ პაციენტი მოხვდა კლინიკაში, რომელსაც არ აქვს საჭირო რესურსი, ის გადაყავთ სხვა დაწესებულებაში და ფასი სრულად მიჰყვება მას.
• თუ კლინიკას ყველა საჭირო სერვისი აქვს, მაგრამ პაციენტი მაინც ითხოვს სხვა დაწესებულებაში გადაყვანას, წესები განსხვავებულია:
• თუ ეს გადაწყვეტილება მიიღება 24 საათის განმავლობაში, პაციენტმა უნდა დაფაროს იმ დროის ხარჯი, რომელიც პირველ კლინიკაში დახარჯა, გადაიხადოს ტრანსპორტირების ფასი და შემდეგ უკვე ისარგებლოს საყოველთაო დაფინანსებით ახალ კლინიკაში.
• თუ პაციენტი რჩება პირველ კლინიკაში 24 საათზე მეტხანს და შემდეგ გადაწყვეტს გადასვლას, მაშინ დაფინანსება აღარ მიჰყვება. ერთადერთი გამონაკლისია მძიმე შემთხვევა – როცა პაციენტი ხელოვნური სუნთქვის აპარატზეა.

ეს სისტემა აძლევს პაციენტს თავისუფლებას, მაგრამ ამავე დროს იცავს სამედიცინო მომსახურების ფასის სტაბილურობას.

დასკვნა

ფასი ჯანდაცვაში მხოლოდ თანხა არ არის – ეს არის რესურსების მართვისა და სამართლიანობის საზომი.
DRG მოდელი ცდილობს სწორედ ამ ფასის სწორად განსაზღვრას: პაციენტის ინტერესის, კლინიკის შესაძლებლობებისა და ბიუჯეტის ეფექტიანობის გათვალისწინებით.

საქართველოში საყოველთაო ჯანდაცვა უკვე ბევრისთვის გახდა ფინანსური დაცულობის გარანტია. ახლა მთავარი ამოცანაა, რომ ფასის განსაზღვრის სისტემა – DRG – სწორად დამკვიდრდეს და ყველას მისცეს განცდა, რომ სამედიცინო მომსახურება არამხოლოდ ხელმისაწვდომი, არამედ სამართლიანად ფასიანიც არის.